Câu trả lời đã có sẵn trong câu hỏi
Khái niệm của chúng ta về thời gian, không
gian và quy luật nguyên nhân hậu quả thuộc vào phạm trù của trí năng, và khi
nào ta còn dùng đến trí năng thì nó cũng sẽ không đủ sức để trả lời cho những
câu hỏi mà chính nó nêu lên. Trí năng buộc ta phải nêu lên đủ mọi thứ câu hỏi
nhưng nó lại không trả lời được các câu hỏi ấy, vậy chỉ còn cách là nó phải tự
chôn mình ! Tuy nhiên chúng ta sẽ không bao giờ thấy chuyện ấy xảy ra. Trí năng
vẫn hữu ích trong một lãnh vực giới hạn nào đó : khi trời mưa thì ta bị ướt -
nguyên nhân và hậu quả. Khi phải đi ngược lên mỗi lúc mỗi cao hoặc tụt xuống
thật sâu đến tận đáy thì quy luật nguyên nhân hậu quả không còn áp dụng được
nữa. Đấy là tôi muốn nói đến trường hợp khi ta cho rằng bất cứ gì cũng có một
sự khởi đầu, thế nhưng trên thực tế thì không có sự khởi đầu nào cả. Tương tự
như vậy thế giới không có sự chấm dứt. Nó không chấm dứt vì nó không khởi đầu
và chúng ta sống trong thời gian không khởi thủy cũng không chấm dứt. Khi nào
ta còn duy trì trong tâm trí khái niệm về thời gian, thì khi đó ta vẫn còn phải
đối đầu với quy luật nhân quả, khi nào thời gian mất hết ý nghĩa thì thời gian
mang tính cách nhân quả cũng theo đó mà mất đi ý nghĩa của nó. Trí năng vận
hành bên trong một số giới hạn. Vượt ra ngoài các giới hạn ấy, trí năng sẽ trở
nên vô nghĩa. Nói đến thời gian và không gian là một thứ gì hoàn toàn phi lý.
