KHOA HỌC - ĐỜI SỐNG
-------------------------------------------------------------------------------------------
CON NGƯỜI ĐỐI MẶT VỚI VŨ TRỤ
Lời mở đầu
Từ ngàn xưa, bầu trời
ban đêm với dải sáng mờ ảo cùng những vì sao lóng lánh vẫn là một cảnh tượng kỳ
diệu đối với con người. Tùy theo trí tưởng tượng của nhân loại, dải sáng kỳ lạ này
được đặt tên là“Con Đường Sữa“ bởi người phương Tây hay “Ngân Hà“ bởi người
phương Đông. Trong hàng thế kỷ, bầu trời tuy vẫn giữ được tính bí hiểm, nhưng
vẻ đẹp thần tiên của nó đã là nguồn cảm hứng vô tận cho biết bao thi sỹ. Bầu
trời cũng là đối tượng mà nhân loại muốn tìm hiểu về mặt triết học và siêu
hình, thậm chí cả về mặt thần bí. Những nhà thiên văn và toán học danh tiếng
thời xưa như Kepler ởthế kỷ 16, cho rằng ngành chiêm tinh cũng có thể được coi
là một ngành khoa học như thiên văn học. Sự xuất hiện đột ngột trên bầu trời của
sao chổi hay những ngôi sao đang bùng nổ, thường gọi là sao siêu mới, đã được
các nhà chiêm tinh luôn luôn theo dõi tỉ mỉ, bởi vì những thiên thể phù du và
cực kỳ sáng này là những điềm xấu báo hiệu có thiên tai.
Sự quan tâm đối với Vũ
trụ thúc dục con người giải thích một cách hợp lý những cảnh tượng xẩy ra trên
bầu trời. Từ thế kỷ 16, Copernic đã nhận định trái đất không phải là trung tâm
vũ trụ mà chỉ là một thành viên trong đoàn hành tinh quay lượn xung quanh mặt
trời. Quan điểm này tỏ ra mâu thuẫn với mô hình địa tâm (coi trái đất là trung
tâm vũ trụ) đang thịnh hành thời đó. Galilée ở thếkỷ 17 cũng sử dụng chiếc kính
thiên văn đầu tiên để thám hiểm hệ mặt trời. Sau này, những kính thiên văn lớn
có hiệu năng ngày càng cao đã được dùngđể thăm dò những vùng vũ trụxa xăm, xứ
sở cuả những thiên hà và cũng để đi ngược dòng thời gian đến tận gần thời điểm
Vụ Nổ Lớn, khai sinh ra Vũ trụ cáchđây ngót 14 tỷ năm. Những kết quả đo lường
mới nhất bằng vệtinh xác định rất chính xác là Vũ trụ có 13,82 tỷ năm tuổi. Ngày
nay, hầu như tất cả các nhà vật lý thiên văn chấp nhận thuyết VụNổ Lớn, bởi vì
thuyết này có khả năng giải thích được đa số các hiện tượng quan sát.