TIN BIỂN ĐÔNG

CĂNG THẲNG MỸ - TRUNG GIA TĂNG TẠI BIỂN ĐÔNG

Căng thẳng tại biển Đông lại gia tăng bắt đầu tuần trước  sau khi Trung Quốc chuyển một giàn khoan dầu khổng lồ vào một khu vực  thuộc chủ quyền Việt Nam. Các quốc gia khác trong vùng cũng cáo buộc Trung quốc va chạm tàu ​​của họ gần quần đảo đang tranh chấp, Hoàng Sa.

Trung Quốc đã từng bác bỏ những tuyên bố chủ quyền của hầu hết các nước khác như Việt Nam, Philippines, Đài Loan, Malaysia và Brunei (reuter)

Căng thẳng tại vùng biển giàu tài nguyên lại tiếp tục leo thang kể từ hôm 20/5 khi một máy bay trinh sát Mỹ tiến gần đảo nhân tạo Trung Quốc xây dựng (bất hợp pháp) ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) và phía Trung Quốc đã 8 lần phát tín hiệu xua đuổi. Bình luận về vấn đề này, Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế Quảng Đông cho rằng Tập Cận Bình nhất định sẽ "đáp trả" Hoa Kỳ ở Biển Đông.

Đối với việc hải quân Mỹ cho phóng viên đài CNN theo máy bay ra Trường Sa hôm 20/5 và 21/5 phát sóng những hình ảnh xây dựng đảo nhân tạo (bất hợp pháp) của Trung Quốc tại đây cho thấy, Nhà trắng thực sự quan tâm đặc biệt tới hoạt động của Bắc Kinh, đồng thời thông qua phản ứng này để trả lời (tuyên bố chủ quyền vô lý của) Trung Nam Hải ở Biển Đông. Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đã công khai tuyên bố không công nhận yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, phản đối hành vi quân sự hóa của Bắc Kinh ở Biển Đông.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cho biết trong một cuộc gọi điện thoại giữa Ngoại trưởng Mỹ, Kerry và Ngoại trưởng Trung Quốc Wang Yi : "Ông kêu gọi cả hai bên đừng để căng thẳng leo thang, đảm bảo tiến hành an toàn của các tàu cá trên biển, và giải quyết các tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế."

Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó cho biết có những xung đột, khiêu khích ở Biển Đông, nhưng Trung Quốc không phải là bên gây ra và biện luận rằng đó là lỗi của Hoa Kỳ đối với việc khuyến khích những hành vi như vậy.

"Chúng tôi hy vọng rằng phía Mỹ nên cẩn thận trong sự phản ứng - nếu họ thực sự hy vọng cho Thái Bình Dương được yên bình, những loại vai trò nào họ thực sự đang muốn chơi?" Phát ngôn viên Hoa Xuân Oánh nói trong một cuộc họp báo hàng ngày.

Và cho biết  rằng Ngoại trưởng Trung quốc Wang kêu gọi Kerry hảy "khách quan và công bằng" nhìn vào vấn đề Biển Đông, "hành động và phát biểu một cách thận trọng".

Trung Quốc luôn ngụy biện rằng vấn đề Biển Đông nên được giải quyết thông qua đàm phán trực tiếp giữa các bên có liên quan, đồng thời không hài long và cho rằng sự can thiệp của Mỹ là không có cơ sở. (Nhưng suốt thời gian qua các bên đây có nghĩa là một phía TQ quyết định)

Trung Quốc cũng đã ngờ vực Mỹ muốn "xoay trục" trở lại châu Á, đặc biệt là những nỗ lực của Washington nhằm tăng cường liên kết quân sự hiện có với Tokyo và Manila gần đây. Hổ trợ phòng thủ bờ biển với các nước trong khu vực nhữ Indonésia, Philippine, Việt Nam.

Việc bành trướng chủ quyền lãnh hải một cách phi lý, song song với hành động xây dựng các đảo nhân tạo trên biển Đông, thiết lập vùng ADIZ, bất chấp sự phản đối của các quốc gia lân cận và cả dư luận thế giới, Trung quốc đang thực hiện ý đồ kiểm soát tuyến đường hàng hải quốc tế quan trọng nhất trong khu vực rất dồi dào và phong phú tài nguyên tại Thái bình dương.

Hiểu được điều này nhưng các quốc gia láng giềng trong khối Asean không thể ngăn chặn hoặc đối đầu với Trung quốc vì còn yếu kém, hơn nữa đều phần nào bị lệ thuộc kinh tế vào Trung quốc. Mỹ cũng thừa hiểu điều này và theo chính sách đối ngoại mềm dẽo cũng như vì quyền lợi của nước Mỹ, đã phản đối trong ôn hòa suốt thời gian vừa qua, tuy nhiên có lẽ Nhà trắng nhận thấy giấc mộng Trung hoa của nhà lảnh tụ thâm trầm và mưu lược Tập cận Bình đang càng lúc càng nguy hiểm và hiện thực hóa qua từng giai đoạn như “tầm ăn dâu” tại biển Đông. Để không bị mất quyền lợi và ảnh hưởng về kinh tế lẫn chính trị trong khu vực chiến lược quan trọng này, Mỹ buộc phải ra mặt tìm cách ngăn chặn sự bành trướng của Bắc kinh bằng những biện pháp cứng rắn và hữu hiệu hơn, diễn biến này đã hâm nóng biển Đông Thái bình dương và trở thành điểm xung đột mấu chốt giữa Trung quốc và Mỹ.

hhx475 (Tổng hợp Reuter/FP/Sina)