SAU MỘT LOẠT CHÍNH BIẾN TRANH QUYỀN LỰC - NỀN
DÂN CHỦ THÁI LAN BỊ KHAI TỬ BỞI ĐỘC TÀI QUÂN PHIỆT
Nền Dân chủ mong
manh của Thái Lan sau liên tiếp những chính biến do các đảng phái tranh dành
quyền lực. Ngày 20/5 đã chính thức bị khai tử bởi một cuộc đảo chính bất ngờ
nhưng hoàn toàn có dự mưu từ nhiều tháng qua của quân đội, cầm đầu là Tư lệnh
lục quân Prayuth Chan Ocha.
Biến
động chính trị khởi đầu vào tháng 11/2013 khi Chính phủ của nữ Thủ tướng Yingluck
Shinawatra đệ trình dự luật ân xá chính trị, đề nghị xóa tội cho những chính
trị gia và những người có hành vi bạo lực trong các cuộc biểu tình chống chính
phủ ở Thái Lan từ năm 2004 tới năm 2013. Theo các nhà quan sát việc
này có thể khởi đầu dẫn đến sự hồi hương của cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra.
Luật ân xá chính trị này đã không thể ra
đời mà đồng thời đã làm bộc phát những cuộc biểu tình phản đối do đảng Dân chủ
khởi xướng.Dẫn đầu là ông Suthep Thaugsuban, nhằm lật đổ chính phủ và ảnh hưởng
của gia đình Shinawatra. Phe đối lập yêu cầu Thủ tướng Yingluck phải từ chức để
thành lập hội đồng cải cách nhân dân.Dự luật đã được Hạ viện thông qua tuy
nhiên một phong trào phản kháng dự luật này nổi lên bởi đảng Dân chủ và những
người ủng hộ chính phủ, phe Áo đỏ. Trước biến cố này khiến Thượng viện Thái Lan
phủ quyết dự luật.
Nhằm đối phó với áp lực gia tăng từ phe
đối lập, tháng 12/2013, Thủ tướng Yingluck Shinawatra tuyên bố giải tán Hạ
viện, chỉ định tổng tuyển cử sớm trong tháng 2/2014. Tuy nhiên, bà Yingluck
không chấp thuận từ chức theo đòi hỏi của phe chống chính phủ vì bà muốn bảo vệ
nền Dân chủ. Suthep Thaugsuban, thủ lĩnh phong trào biểu tình tuyên bố việc thủ
tướng giải tán quốc hội hay từ chức không phải là điều kiện đủ để kết thúc sự
chống đối mà phe đối lập muốn có một chính phủ lâm thời không qua bầu cử để
thực hiện cải cách trước cuộc tổng tuyển cử.
Vào
thời điểm này thì cựu thủ tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva, lãnh đạo đảng Dân
chủ đối lập bị Viện công tố buộc tội liên quan tới các hoạt động đàn áp đẫm máu
người biểu tình thuộc phe Áo đỏ năm 2010. Ông Abhisit phủ nhận mọi cáo buộc và
nộp 1,8 triệu baht (56.000 USD) để được tại ngoại.
Bất ổn vẫn tiếp tục leo thang ở Thái Lan,
vào tháng 1/2014 các cuộc biểu tình do phe đối lập cầm đầu càng lúc càng gia
tăng bạo lực. Có hàng chục người chết và bị thương nên chính phủ Thái Lan ban
bố tình trạng khẩn cấp trong 60 ngày, bắt đầu từ 22/1. Trong khi đó, phe biểu
tình làm mọi cách để ngăn chặn tổng tuyển cử.
Chính phủ Thái Lan đã cố gắng tổ chức tổng
tuyển cử vào ngày 2/2 theo dự định. Vì tình trạng an ninh bất ổn khắp nơi nên
một số tỉnh, quận thành phố không thể mở cửa phòng phiếu. Ngày 4/2, phe đối lập
tuyên bố họ sẽ tiến hành các thủ tục pháp lý nhằm vô hiệu hóa cuộc bầu cử. Theo
số liệu sơ bộ mà giới chức công bố ngày 3/2, bầu cử không thể diễn ra ở 9/77 tỉnh,
67 trong tổng số 375 điểm bỏ phiếu. Số cử tri đi bỏ phiếu ở các tỉnh chỉ đạt
46%.Cuối
tháng 1/2014, một thủ lĩnh của phe biểu tình bị bắn chết. Những người chống
chính phủ dàn trận bao vây và cố tình ngăn trở các địa điểm bỏ phiếu trên khắp
cả nước. Khoảng 400.000 cử tri Thái Lan không thể tới các điểm bầu cử để bỏ
phiếu.
Toàn án
Hiến pháp Thái Lan lúc đó đã bác yêu cầu của đảng đối lập về việc hủy kết quả
tổng tuyển cử ngày 2/2. Theo kết quả sơ bộ thì chiến thắng thuộc về chính quyền
của Thủ tướng Yingluck.
Vì nhiều địa điểm không thể tổ chức bầu cử
cùng ngày 2/2, do đó kết quả bầu cử không được tuyên bố và phải chờ một cuộc bỏ
phiếu bổ túc. Phe biểu tình chống đối tiếp tục gây áp lực buộc Thủ tướng từ
chức. Tòa án Hiến pháp Thái Lan sau đó đã hủy bỏ kết quả tổng tuyển cử ngày 2/2
vì lý do cử tri không bỏ phiếu trong cùng một ngày nên cuộc tổng tuyển cử bị
cho là vi hiến. Trong khi đó, phe đối lập đe dọa tẩy chay cuộc tổng tuyển cử
khác nếu bà Yingluck còn tại vị. Những người chống chính phủ không ngừng gây áp
lực với chính quyền của bà Yingluck. Thái Lan tạm ngưng tình trạng khẩn cấp ở
Bangkok.
Tháng
3/2014, Thủ tướng Yingluck bị Ủy ban chống tham nhũng kết tội trong chương
trình trợ giá gạo, phe Áo đỏ lên kế hoạch tuần hành ủng hộ chính phủ. Tòa án
Thái Lan phát lệnh truy nã một thủ lĩnh phe Áo Đỏ. Trước áp lực bủa vây của nhiều
phía vị nữ Thủ tướng Thái tuyên bố bà sẵn sàng từ chức. Tháng 4/2014, Thủ tướng
Yingluck và Ủy ban Bầu cử (ETC) đạt thỏa thuận và ấn định tổng tuyển cử vào
ngày 20/7.
Tháng
5/2014, cao trào phản đối chính phủ đạt thành quả khi Tòa án Hiến pháp
buộc tội bà Yingluck vi hiến với cáo buộc lạm quyền – một cáo buộc mà đối với
các nước Dân chủ khác là chuyện khó tin khi mà Thủ tướng chỉ thuyên chuyển công
vụ của một quan chức trong chính phủ. Sự ra đi của bà cùng 9 bộ trưởng khác
không làm cho chính trường Thái Lan lắng dịu. Phó thủ tướng lên nắm quyền tạm
thời trong khi chờ tổng tuyển cử.
Phe ủng hộ chính phủ tổ chức biểu tình bảo
vệ nền Dân chủ đang bị đe dọa trầm trọng sau khi Thủ tướng Dân cử Yingluck bị những
cơ quan như Tư pháp, Ủy ban chống tham nhũng, quân đội âm mưu hạ bệ. Trong lúc
đó Thủ lĩnh của phong trào biểu tình chống chính phủ, Suthep, kêu gọi những
người ủng hộ thực hiện cuộc nổi dậy cuối cùng nhằm lật đổ toàn diện chính phủ.
Suthep tuyên bố rằng nếu chính phủ không sụp đổ sau ngày 26/5, ông ta sẽ
ra trình diện cảnh sát (ông Suthep bị tòa án kết tội giết người vì đàn áp đẫm
máu phe Ao đỏ năm 2010)
Trong
bối cảnh căng thẳng ngày càng leo thang, quân đội Thái Lan quyên bố thiết quân
luật vào ngày 20/5. Tư lệnh Lục quân Prayuth Chan-ocha triệu tập đại diện của
các đảng phái chính trị, nghị sĩ và thành viên Ủy ban bầu cử Thái Lan nhằm giải
quyết tình hình bất ổn. Hai ngày sau, quân đội Thái Lan tuyên bố giành quyền
kiểm soát chính phủ khi đại diện các đảng phái không tìm ra tiếng nói chung. Đây là cuộc đảo
chính thứ 12 ở Thái Lan kể từ năm 1932.
Sau cuộc đảo chính lật đổ
chính phủ dân cử và đồng nghĩa với xóa sổ nền Dân chủ non trẻ tại xứ Thái. Tư
lệnh Lục quân Prayuth tự phong làm thủ tướng. Cựu thủ tướng Yingluck bị bắt
giam, chưa rỏ địa điểm. Thượng viện Thái Lan bị giải tán. Kể như quân đội nắm
toàn quyền trong tay đặt đất nước này vào chế độ ‘độc tài quân phiệt’.
Toàn thể thế giới Tự do đều
lên án nghiêm khắc về cuộc đảo chính ‘không thể biện giải’ này. Mỹ trừng phạt
tức khắc bằng cách tạm ngưng viện trợ cho quân đội Thái 3,5 triệu US, và sẽ
tiếp tục cắt giảm những phần viện trợ khác, đồng thời yêu cầu Thái Lan hảy khôi
phục chính quyền dân sự. Khắp nơi dân chúng đang phát động biểu tình phản đối
chế độ ‘độc tài quân phiệt’ và yêu cầu tôn trọng quyền Tự do Dân chủ của Thái
Lan.
hhx475 (tổng hợp)
No comments:
Post a Comment
Mời đóng góp ý kiến trong tinh thần xây dựng.
Đa tạ